„WYPRAWA PO WIEDZĘ”
autorski program NSP im. S. Lema
W NSP im. S. Lema – obok przedmiotowych programów nauczania – realizowany jest także interdyscyplinarny autorski program “Wyprawa po wiedzę”. Podstawowa wersja programu funkcjonuje od 2003 r. w Niepublicznym Przedszkolu „Bajkowe Królestwo” w Krakowie, a od 2008 r. – w filii Przedszkola w Bibicach.
Rozszerzona wersja programu “Wyprawa po wiedzę” przeznaczona jest dla uczniów klas I-VIII, skonstruowana została w oparciu o treści zawarte w podstawie programowej nauczania ogólnego, a także wnioski sformułowane przez nauczycieli, Rodziców i samych uczniów.
Struktura programu
Na szkolnym etapie kształcenia program podzielono na dwa moduły: nauczania zintegrowanego (w zakresie edukacji polonistycznej, przyrodniczej, matematycznej, informatycznej, artystycznej, krajoznawczej, sportu i rekreacji, języka angielskiego) oraz klas IV-VIII (w zakresie j. polskiego, literatury i elementów dziennikarstwa, historii, informatyki i multimediów, matematyki i elementów astronomii, języków obcych, muzyki i tańca, malarstwa i grafiki, teatru, przyrody, ekologii, sportu i turystyki). Dla każdego z tych obszarów przygotowano zadania i treści odpowiadające możliwościom emocjonalnym i percepcji dziecka w określonym przedziale wiekowym. Wspólnym ogniwem dla obydwu modułów jest TEMAT WIODĄCY, wokół którego osnuty jest szczegółowy harmonogram działań wychowawczych i edukacyjnych, realizowanych w ramach zajęć, imprez, warsztatów i wyjazdów szkolnych. Temat oraz szczegółowy plan pracy na dany rok szkolny określa dyrektor szkoły, kierując się m.in. bieżącymi potrzebami i zainteresowaniami uczniów oraz sugestiami Rodziców i nauczycieli.
Cele programu
Naczelną ideą autorów programu “Wyprawa po wiedzę” jest umożliwienie dzieciom poznania otaczającej je rzeczywistości w jak najszerszym i możliwie wszechstronnym wymiarze. Zadaniem szkoły jest nie tylko przekazywanie wiedzy i kształcenie umiejętności, ale także przystosowanie dziecka do swobodnego poruszania się we współczesnym świecie i efektywnego funkcjonowania w społeczeństwie. Aby zapewnić naszym wychowankom odpowiedni start w młodzieńcze i dorosłe życie, stworzyliśmy program umożliwiający im poznanie i wnikliwą analizę różnorodnych procesów i zjawisk zachodzących w świecie, w ramach wielorakich dziedzin nauki i sztuki. Zależy nam na tym, aby dzieci zdobywały wiedzę o otaczającej je rzeczywistości poprzez doświadczenie, poznanie, uczestnictwo i rozumienie. Na każdym etapie kształcenia olbrzymią wagę przywiązujemy do kreowania twórczych postaw i rozwijania umiejętności abstrakcyjnego myślenia. Dlatego ważnym i stałym punktem rocznych planów pracy, konstruowanych w ramach programu “Wyprawa po wiedzę” są warsztaty artystyczne i wycieczki edukacyjne, zapewniające dziecku praktyczny kontakt z wieloma dziedzinami sztuki. Jak bowiem pisał Stanisław Lem:
„Nauka objaśnia świat, ale pogodzić z nim może jedynie sztuka”.
Zadania i sposoby realizacji
Szczegółowy harmonogram działań w ramach rozszerzonej wersji programu “Wyprawa po wiedzę” określony zostaje na początku każdego roku szkolnego. Roczny plan pracy konstruowany jest w oparciu o kilka stałych rodzajów zadań:
1. Zajęcia tematyczne w ramach programu dydaktycznego szkoły
Każdy nauczyciel prowadzący lekcje w ramach obowiązkowego programu dydaktycznego szkoły, przeznacza część zajęć na realizację programu “Wyprawa po wiedzę”. Lekcje prowadzone są w oparciu o temat wiodący, ustalony przez dyrektora na dany rok szkolny. Treść zajęć odpowiada wymogom podstawy programowej nauczania ogólnego; formę i metody pracy określa nauczyciel.
2. Warsztaty tematyczne w ramach zajęć pozalekcyjnych
Nauczyciele-specjaliści prowadzący zajęcia pozalekcyjne i przedmiotowe koła zainteresowań, przeznaczają część zajęć na realizację tematu wiodącego w ramach programu “Wyprawa po wiedzę”. O doborze treści oraz formie i metodach pracy decydują prowadzący – mogą to być m.in. zajęcia w formie warsztatów praktycznych, zajęć plenerowych, gier zespołowych, wycieczek edukacyjnych i krajoznawczych, klubów i paneli dyskusyjnych, konsultacji indywidualnych, grupowych projektów badawczych, imprez kulturalnych i artystycznych itp.
3. Imprezy wewnątrzszkolne
Szczegółowy harmonogram imprez wewnątrzszkolnych oraz wykaz osób odpowiedzialnych z ich organizację określa co roku dyrektor szkoły, w porozumieniu z nauczycielami. Terminarz imprez ustalany jest w systemie rocznym i podawany do wiadomości Rodziców podczas wrześniowego zebrania z wychowawcami klas. Do stałych uroczystości wewnątrzszkolnych należą w szczególności:
Dzień patrona szkoły (w rocznicę urodzin Stanisława Lema)
Ślubowanie uczniów klas pierwszych
Interdyscyplinarne i przedmiotowe konkursy szkolne związane z tematem wiodącym
Dzień Sportu
Szkolny Dzień Języków Obcych
Szkolny Dzień Ortografii i Języka Polskiego w ramach Dnia Języka Ojczystego
Dzień Liczby π
Światowy Dzień Ziemi
„Mam Talent” – festiwal scenicznych talentów uczniów
Koncert szkolny w wykonaniu uczniów
Wystawa prac plastycznych
4. Imprezy okolicznościowe
Organizacją imprez okolicznościowych zajmują się przede wszystkim wychowawcy klas, wychowawca świetlicy, kierownik biblioteki oraz wyznaczeni przez dyrektora szkoły nauczyciele-specjaliści prowadzący zajęcia pozalekcyjne. Terminarz imprez ustalany jest w systemie rocznym i podawany do wiadomości Rodziców na początku każdego roku szkolnego. W strukturę uroczystości wplatane są treści związane z tematem wiodącym, określonym na dany rok szkolny w ramach programu “Wyprawa po wiedzę”. Stałe imprezy okolicznościowe w NSP im. S. Lema to m.in.:
Dzień Komisji Edukacji Narodowej
Obchody Święta Niepodległości
Impreza andrzejkowa
Mikołajki
Wigilia połączona z koncertem kolęd
Kiermasz Świąteczny
Dzień Babci i Dziadka
Karnawałowy bal przebierańców
Powitanie wiosny
Śniadanie wielkanocne
Obchody Święta Konstytucji 3 Maja
Dzień Matki i Ojca
Dzień Dziecka
5. Warsztaty edukacyjne
Tematyczne warsztaty edukacyjne są związane z rocznym planem pracy szkoły i tematem wiodącym programu “Wyprawa po wiedzę”.
6. Wycieczki edukacyjne i krajoznawcze
Wycieczki w NSP im. S. Lema w Bibicach organizowane są co miesiąc. Ich harmonogram ustalany jest z minimum dwumiesięcznym wyprzedzeniem i obejmuje cztery obszary edukacyjne:
życie kulturalne Krakowa i Małopolski (teatr, kino, filharmonia, opera, wystawy malarstwa, rysunku i fotografii)
naukę i umiejętności (muzea, zabytki, skanseny, fabryki, kopalnie, pracownie itp.)
przyrodę i agroturystykę (ogród botaniczny i zoologiczny, gospodarstwa agroturystyczne, parki tematyczne, warsztaty plenerowe itp.)
rozrywkę i rekreację (centrum zabaw dziecięcych, parki rozrywki, stoki narciarskie itp.)
W ramach programu “Wyprawa po wiedzę” organizowane są również dłuższe wyjazdy edukacyjne takie jak Zielona Szkoła. Jest to obóz o zmiennej tematyce, dobranej w myśl założeń rocznego planu pracy i tematu wiodącego określonego na dany rok szkolny (może to być plener malarski lub fotograficzny, obóz językowy, sportowy, muzyczny, taneczny, literacki, teatralno-filmowy, matematyczno-przyrodniczy itp.).
Sposoby informowania o realizacji programu
Dyrektor szkoły – za pośrednictwem wychowawców klas (na początku roku oraz na kolejnych zebraniach) – przedstawia Rodzicom harmonogram imprez, warsztatów i wycieczek szkolnych. Bieżące informacje na temat działań w ramach programu autorskiego publikowane są w gablotach i na tablicach ogłoszeń oraz na naszej stronie internetowej.